Jaskinia Raj
Jaskinia Raj znajdująca się w Górach Świętokrzyskich należy do najpiękniejszych w Polsce. Jej początki sięgają 1963 roku. Wtedy odkryli ją przypadkowo mieszkańcy okolicznych wsi. W 1965 roku wejście do niej zabezpieczono kratą. W ten sposób chroniono ją przed zniszczeniem.
Naukowcy, którzy badali wnętrze jaskini, zetknęli się z oznakami życia człowieka sprzed 50 – 60 tysięcy lat, a także natrafili na szkielety mamuta, żubrów, niedźwiedzi, piżmowołu.
Baśniową jaskinię udostępniono do zwiedzania w 1972 roku. Obecnie rocznie przybywa do niej 100 tysięcy turystów.
Jaskinia Raj składa się z kilku pomieszczeń. Pierwsze z nich nazywa się sztolnią. Pełni ona funkcję śluzy zabezpieczającej mikroklimat tego niezwykłego miejsca. Przez nią przechodzi się do Komory Wstępnej, a z tej do Sali Złomisk. Tutaj mieszczą się potężne głazy, które oderwały się od sufitu i przez tysiące lat pokryły się szatą naciekową. Uwagę przykuwa prześwitująca kolumna, zwana Harfą. W Sali Kolumnowej można podziwiać oryginalne formy skalne, np. pola ryżowe, perły jaskiniowe, które leżą na dnie zlokalizowanych tam jeziorek. Kolejnym niespotykanym miejscem jest Sala Stalaktytowa. Prowadzi do niej mostek. Odznacza się ona bogactwem krystalicznych nacieków w różnych fazach rozwoju. Jest ich ponad 200 na 1metrze kwadratowym. Ostatnim etapem wędrówki jest Sala Wysoka. Z niej kierujemy się już do wyjścia.